Voor veel mensen slaat de verveling toe nu we al een jaar thuis aan het werk zijn. De dagen lopen in elkaar over en we missen het contact met collega’s die voor afleiding en gezelligheid zorgen. Allemaal dingen die ervoor zorgen dat ons werkplezier onder druk staat. Om elkaar te inspireren, licht het A+O fonds Rijk zes rijksmedewerkers uit. In dit derde artikel van de serie Rijk in verbinding deelt Florie Pronk, beleidsadviseur HR Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), haar verhaal. Deze keer staat het thema motivatie centraal. Hoe blijf je creatief en gemotiveerd nu thuiswerken de norm is?
Als extraverte dertiger is het gedwongen thuiswerken soms best lastig, vertelt Florie. ‘De muren komen op je af. Zeker als je net als ik alleen woont in een klein appartement en net in een nieuwe functie bent gestart. Zonder collega’s om je heen ben je behoorlijk op jezelf aangewezen. Daarom is het juist nu belangrijk om plezier in je werk te creëren.’ Om zichzelf te motiveren, past Florie een bijzondere en nog redelijk onbekende strategie toe: playful work design. Door je werk speels in te richten, kunnen zelfs saaie taken weer leuk en uitdagend worden, vertelt Florie. Zo verwerkt zij zelf haar passie voor theater in haar dagelijkse werkzaamheden. Hoe draagt speels werken bij aan ons werkplezier?
Wat is playful work design?
Met speels werken voeg je meer fantasie en creativiteit toe aan taken waar je minder naar uitkijkt, oftewel: je unflow-taken. Je verandert niet de inhoud van die taken, maar de beleving van het werk. Je verandert de vorm. Dat doe je door een competitie- of spelelement toe te voegen. ‘Deze elementen dragen bij aan meer werkplezier en zorgen ervoor dat je weer in een goede flow terechtkomt: óók als je een taak moet doen die je niet of minder leuk vindt. Zoals mailen of vergaderen. Bedenk welk element je zelf kunt toevoegen om je werk leuker te maken. Dat is heel persoonlijk. Wat voor mij werkt, hoeft niet voor jou te werken. Als ik met een lastige klant te maken heb, beeld ik mezelf bijvoorbeeld weleens in dat die klant nét boze smurf is. Zo haal ik de serieuze ondertoon eraf en neem ik het allemaal wat minder persoonlijk. Maar dit werkt natuurlijk niet voor iedereen. Als een speelse mindset je aanspreekt, kijk dan vooral of je via creativiteit en verbeelding in een flow terecht kunt komen. Want we stoppen niet met spelen omdat we oud worden; we worden oud omdat we stoppen met spelen.’
Wedstrijdelementen maken werk weer uitdagend
Je kunt je werk uitdagender maken door zelfbedachte deadlines of andere wedstrijdelementen toe te voegen. ‘Er wordt ontzettend veel heen en weer gemaild. Zeker in coronatijd. Volgens mij kan dat anders, en minder tijdrovend – dat hóóp ik in elk geval. Daarom spreek ik met mezelf af om in de mailtjes die ik schrijf zo min mogelijk fouten te maken. Zo hoef ik na afloop niet nog eens het mailtje terug te lezen. Ik probeer elke dag één tikfout minder te maken. Door dit wedstrijdje met mezelf maak ik mailen weer iets leuker én ben ik er ook nog eens minder tijd aan kwijt.’
Spelelementen brengen de fun-factor terug
Je kunt een saaie, vervelende taak zoals mailen ook weer leuk maken door er een spelelement aan toe te voegen. ‘Ik zie er elke week tegenop om op maandagochtend mijn mailbox te openen. Omdat ik op vrijdag vrij ben, weet ik dat er op maandagmorgen veel onbeantwoorde mails op mij liggen te wachten. Om mezelf te motiveren, doe ik iets waar ik erg blij van word: ik verweef mijn passie voor theater in deze taak. Ik zet bijvoorbeeld een detective deuntje op en vanaf het moment dat ik mijn mailbox open, beeld ik me in dat ik Sherlock Holmes ben die op zoek is naar een clue. Dat helpt mij om in een goede flow terecht te komen en mijn eigen unflow lekker weg te werken.’
Net als mailen is vergaderen een onderdeel van ons werk dat we niet altijd even leuk vinden. Door af en toe een woordgrap te maken, kun je de spanning er even af halen en mensen weer op scherp zetten. Ook tijdens lange werkoverleggen kunnen we meer plezier ervaren door een spel- of wedstrijdelement toe te voegen. ‘Normaal gesproken zijn voorstelrondjes altijd een beetje formeel. Als experiment leek het mij leuk om een theateroefening toe te passen tijdens zo’n overleg. Ik stelde voor om onszelf te introduceren op basis van onze hand. Waar je goed in bent (duim), welke richting je op wil (wijsvinger), waar je een hekel aan hebt (middelvinger), waar je trouw aan bent (ringvinger), een weetje over jezelf (pink). Deze speelse manier van jezelf voorstellen is in de context van werk helemaal niet gebruikelijk. Maar iedereen was gelijk enthousiast en vond het leuk om te doen. Het vergrootte ons werkplezier ook al bleef de taakinhoud hetzelfde: we hebben ons goed voorgesteld. Het ging zelfs sneller dan normaal.’
Speels werken is een fijn tegengif
Het fijne aan playful work design is dat het iets is wat je zelf kunt doen, vertelt Florie. ‘Je moet zelf op zoek naar de ingrediënten die jouw dagelijkse werkzaamheden leuker en speelser maken. Je neemt het heft in eigen handen op een manier die bij jou past. Zo behoud je de regie over je werkdag. Kijk of je je eigen persoonlijkheid en passie kwijt kunt in je werk. Dat beïnvloedt je werkbeleving op een positieve manier. En als je jouw werk met plezier doet, presteer je beter en ervaar je meer voldoening.’
Het komt er uiteindelijk op neer, zegt Florie, dat hard werken niet stom hoeft te zijn. ‘Je mag er best een kwinkslag aan toevoegen. Zeker in een tijd waarin zoveel negativiteit en angst heerst, is de positiviteit die bij speels werken hoort een fijn tegengif.’
Stimuleringsregeling Samen voor ontwikkeling
Heb jij een goed idee dat bijdraagt aan de creativiteit en motivatie van jou en je collega’s? Het A+O fonds Rijk biedt je de kans om je idee in de praktijk uit te voeren via de stimuleringsregeling Samen voor ontwikkeling.
